Turystyka

Co warto zobaczyć w naszej Gminie

Magiczne miejsce z 900-letnią historią i niezwykłym patronem – świętym Jackiem Odrowążem, który, wedle legendy, karmił ubogich tym, co umiał najlepiej przyrządzić, stąd jego przydomek „święty Jacek z pierogami” – leży niespełna 10 km na północny zachód od Szydłowca.

Początki zabudowań w okolicy dzisiejszego kompleksu pałacowego można przypuszczalnie datować na XII wiek, kiedy to Piotr Dunin, ówczesny właściciel okolicznych dóbr wybudował, zapewne jakąś drewnianą fortyfikację. Co najmniej od 1360 roku właścicielami Chlewisk był ród Odrowążów. 

Obecnie pałac jest pięciogwiazdkowym hotelem Manor House otoczonym rozległym, zabytkowym parkiem z malowniczymi stawami oraz Ogrodem Medytacji.

Kapliczka na środku stawu w Chlewiskach – wybudowano ją najprawdopodobniej w końcu XIX w. na sztucznie usypanej wyspie. Umieszczona na niewielkim cokole figura św. Jana Nepomucena jest starsza i pochodzi przypuszczalnie z połowy XVIII w. Kaplice i figury św. Jana Nepomucena stanowią częsty motyw w rodzimym krajobrazie. Ten święty uważany jest za patrona wody, stąd jego wizerunki umieszczano z reguły w pobliżu rzek i stawów. Św. Jan pochodził z Czech, z małego miasteczka Nepomuk i był kaznodzieją jednego z władców czeskich. Wielokrotnie wytykał monarsze jego grzeszne życie, aż w końcu poniósł śmierć męczeńską utopiony w nurtach Wełtawy.

11 kwietnia 1940 roku Skłoby zostały spacyfikowane przez Niemców w odwecie za działalność oddziału mjra. „Hubala”. Licząca blisko 400 gospodarstw wieś została doszczętnie spalona (ocalała tylko szkoła oraz około 2–5 innych budynków). Niemal wszystkich mężczyzn w wieku od 15 do 60 lat aresztowano i jeszcze tego samego dnia rozstrzelano w pobliskim lesie rzucowskim. Imienna lista ofiar pacyfikacji, sporządzona przez Główną Komisję Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce, zawiera 265 nazwisk (inne źródła podają, że stracono 215, 216 lub 228 mężczyzn). W 1977 roku Skłoby zostały odznaczone Krzyżem Grunwaldu III klasy.

W centrum Chlewisk, przy ul. Czachowskiego Dionizego stoi niewielka wieża z zabytkowym zegarem. Wieża została wzniesiona na planie prostokąta, zbudowana jest z cegły i nakryta czterospadowym dachem krytym blachą.

Na chorągiewce znajdującej się na dachu widnieje data 1902 – to rok zamontowania zegara. Przez cztery przeszklone okna widać tarcze zegara oraz jego machanizm.

W skład Zabytkowej Huty Żelaza, oddziału Narodowego Muzeum Techniki, wchodzą zabytkowe budynki będące pozostałością po dawnej Hucie Żelaza, usytuowane na rozległych terenach zielonych. W architekturze budynków można odnaleźć elementy klasycystyczne, w których symetria i ład przestrzenny wzajemnie się przenikają. Osobliwością  obiektu są XIX-wieczne piece na węgiel drzewny, zwane „prażakami”. Na terenie kompleksu zachowały się trzy takie piece, które w ostatnich latach przeszły rewitalizację konserwatorską. Ich kształt nawiązuje do nałożonych na siebie dwóch cylindrów z kamienia i cegły. Opasane są taśmami stalowymi, wzmacniającymi konstrukcję,  ze stożkowymi dachami krytymi blachą i charakterystycznymi wąskimi i wysokimi kominami.

Huta Żelaza została wybudowana w latach 1890-1892 przez Francuskie Towarzystwo Metalurgiczne. Z  przerwami, prężnie działała do 1940 roku. Po II wojnie światowej obiekt został przekazany pod opiekę Muzeum Techniki w Warszawie. Obecnie stanowi Oddział Terenowy Narodowego Muzeum Techniki w Warszawie.

Potwierdzone jest istnienie kościoła i parafii w Chlewiskach pomiędzy rokiem 1253 a 1326. Pierwszy murowany kościół został tu zbudowany w stylu romańskim około połowy XIII wieku. Zachowała się z niego m.in. ściana północna prezbiterium i częściowo nawy z romańskim ościeżem okiennym zamkniętym ceramiczną archiwoltą, fragmentaryczne odcinki ścian południowych, czterolistny otwór okienny oraz zasłonięty przez dach zakrystii ceglany motyw trójlistnych arkadek. W drugiej połowie XV w. wzmiankowano istnienie świątyni murowanej z kamienia (lapide muratam) pw. św. Stanisława. Kolejny kościół pod tym samym wezwaniem został zbudowany w latach 1511–1512 w stylu gotyckim z wykorzystaniem murów poprzedniego kościoła romańskiego. Przebudowano go w roku 1611 z inicjatywy Wawrzyńca Chlewickiego i w połowie XVII w. świątynię tę konsekrował 17 listopada 1671 bp Mikołaj Oborski, sufragan krakowski. Z inicjatywy bp. Kajetana Sołtyka w latach 1776–1777 kościół był przebudowywany i powtórnie konsekrowany 7 września 1777 przez bp. Franciszka Potkańskiego, sufragana krakowskiego. Obecny kościół – z wykorzystaniem pozostałości poprzednich – zbudowano w latach 1923–1924 staraniem ks. Stanisława Koprowskiego według projektu arch. Oskara Sosnowskiego.

W miejscowości Stefanków znajduje się pomnik Dionizego Czachowskiego wzniesiony w 1932 przez ksiąędza Jana Wiśniewskiego – proboszcza parafii w Borkowicach.

W trakcie powstania styczniowego – 22 kwietnia 1863 r. płk Dionizy Czachowski, naczelnik wojenny województwa sandomierskiego, wygrał pod Stefankowem bitwę z wojskami carskimi dowodzonymi przez mjr Dońca Chmielnickiego.